فوت یکی از اصحاب دعوا در جریان رسیدگی به پرونده می‌تواند تأثیرات مختلفی بر روند دادرسی داشته باشد. این تأثیرات بسته به نوع پرونده (حقوقی یا کیفری) و زمان وقوع فوت (قبل، حین یا بعد از دادرسی) متفاوت است. قانون آیین دادرسی مدنی و کیفری، راهکارهایی را برای برخورد با این وضعیت پیش‌بینی کرده‌اند. در این مقاله، به بررسی تأثیر فوت اصحاب دعوا در جریان دادرسی حقوقی و کیفری پرداخته می‌شود.

مقدمه‌ای بر مفهوم اعسار: اعسار از پرداخت هزینه‌های دادرسی، مفهومی است که در سیستم قضایی برای حمایت از افرادی که

سوگند به عنوان یکی از ادله اثبات دعوی، نقش مهمی در تحقق عدالت در نظام حقوقی ایران دارد. انواع مختلف سوگند، شامل سوگند بتّی، تکمیلی و استظهاری، هر یک با شرایط و ضوابط خاص خود، در موقعیت‌های مختلف قابل اعمال هستند. از سوی دیگر، محدودیت‌های استفاده از سوگند در برخی دعاوی شرعی و پیامدهای قانونی سوگند دروغ، بیانگر ضرورت دقت و صداقت در این زمینه است.

قرار تأمین یکی از ارکان کلیدی در نظام دادرسی کیفری ایران است که با اهدافی نظیر تضمین عدالت و حمایت از حقوق طرفین دعوی تدوین شده است. با وجود پیش‌بینی انواع مختلف قرارها در قانون، چالش‌های اجرایی و مشکلات ناشی از عدم تناسب میان قرار و جرم، ضرورت بازنگری و اصلاح رویه‌ها را به وضوح نشان می‌دهد. بهبود نظارت قضایی و بهره‌گیری از ابزارهای نوین می‌تواند نقش موثری در اجرای عادلانه‌تر این نهاد حقوقی داشته باشد.